1. Khái niệm
ROS (Return On Sales) hay Tỷ suất lợi nhuận trên Doanh thu, hiểu đơn giản là nếu doanh nghiệp thu về 100 đồng doanh thu thì có bao nhiêu đồng lợi nhuận.
2. Công thức tính
ROS = Lợi nhuận ròng/Doanh thu
Trong đó:
-
Lợi nhuận ròng (Hay Lợi nhuận sau thuế): Tra cứu trong Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
-
Doanh thu (Hay Doanh thu thuẩn): Tra cứu trong Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
3. Ý nghĩa
-
ROS giúp chúng ta đánh giá được doanh nghiệp sử dụng chi phí cho hoạt động kinh doanh có hiệu quả hay không.
-
ROS > 0, doanh nghiệp kinh doanh có lãi. ROS càng lớn cho thấy doanh nghiệp đang hoạt động tốt, khả năng sinh lời cao, đặc biệt việc quản lý chi phí (đầu vào, quản lý doanh nghiệp, bán hàng…) là hiệu quả.
-
ROS < 0, doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ. ROS âm cho thấy doanh nghiệp đang không kiểm soát được chi phí (đầu vào, quản lý doanh nghiệp, bán hàng…).
4. Lưu ý khi sử dụng
-
ROS càng cao càng tốt.
-
Khi 0 < ROS < 10%: Doanh nghiệp được đánh giá tiềm năng.
-
Khi ROS > 10%: Doanh nghiệp được đánh giá vững mạnh (Trường hợp sử dụng ROS độc lập).
-
ROS phụ thuộc vào ngành nghề kinh doanh, vì tỷ suất sinh lời giữa các ngành là rất khác nhau, vì vậy khi sử dụng chúng ta chỉ so sánh ROS giữa các doanh nghiệp cùng ngành.
-
ROS cần được so sánh với ROS trung bình ngành, nếu ROS lớn hơn trung bình ngành thì cho thấy doanh nghiệp đang hoạt động tốt hơn so với các doanh nghiệp cùng ngành.
-
ROS của doanh nghiệp cần được so sánh với chính nó trong quá khứ để xem doanh nghiệp có đang hoạt động tốt lên không. Theo dõi sự thay đổi ROS từ 3-5 năm để đánh giá doanh nghiệp có phát triển ổn định và lợi nhuận ròng có sự tăng trưởng bền vững. ROS từng năm, từng quý sẽ thể hiện chi tiết hơn về sự ổn định này, nếu ROS không tăng trưởng theo thời gian chứng tỏ tổ chức hoạt động không tốt.
-
ROS phụ thuộc vào chu kì doanh nghiệp cũng như chu kì sản phẩm.
-
ROS cần loại trừ những khoản thu nhập thất thường đột biến.
Khi ROS âm
- ROS âm số ít trường hợp chưa thể khẳng định được là doanh nghiệp hoạt động yếu kém, khi đó chúng ta cần đánh giá chiến lược hoạt động của doanh nghiệp. Nếu chiến lược của doanh nghiệp là chiếm lĩnh thị trường trước thì ROS có thể âm trong một thời gian dài.
Ví dụ:
-
CocaCola, Uber… một vài siêu thị lớn Metro nổi tiếng tại Viêt Nam báo lỗ liên tục nhiều năm nhưng vẫn bán được giá lên đến 900 Triệu USD.
-
VNG đầu tư vào TIKI 384 tỷ. Theo như Vnespress.net đưa tin doanh nghiệp lỗ 218 tỷ (Năm 2017). Tuy nhiên, Cổ phần TIKI vẫn được công ty nước ngoài mua với giá cao gấp 4 lần, vậy VNG đã lời khoảng 300%.
-
Chiến lược của Grab là một ví dụ điển hình.
5. ROS theo Chu kỳ Doanh nghiệp
Chu kỳ của doanh nghiệp gồm 5 giai đoạn: Khởi nghiệp, Xây dựng, Tăng trưởng, Trưởng thành, Sau trưởng thành.
a) Khởi nghiệp và Xây dựng: Doanh nghiệp hình thành ý tưởng, tầm nhìn, sứ mệnh, hoạch định kế hoạch và bắt đầu từng bước thực hiện các kế hoạch đó. Thông thường trong 2 giai đoạn này ROS sẽ âm, tuy nhiên đây là nền tảng để doanh nghiệp tiếp tục phát triển trong giai đoạn tiếp theo.
b) Tăng trưởng: Doanh nghiệp phát triển mạnh mẽ, ROS thường rất lớn và tốc độ tăng trưởng nhanh.
c) Trưởng thành: Doanh nghiệp có doanh thu và lợi nhuận bùng nổ, ROS có thể vẫn tăng, nhưng tốc độ tăng trưởng chậm lại.
d) Sau trưởng thành: Doanh nghiệp sẽ đối diện với 3 sự lựa chọn: làm mới, duy trì tình trạng ổn định hoặc suy thoái.
-
Làm mới: đồng nghĩa với việc bắt đầu xây dựng lại doanh nghiệp - chỉ số ROS có thể sẽ âm.
-
Duy trì tình trạng ổn định: ROS sẽ ở mức tương đương với giai đoạn trưởng thành.
-
Suy thoái: ROS sẽ ngày càng giảm.
6. ROS theo Chu kỳ Sản phẩm
- Chu kỳ Sản phẩm gồm 4 giai đoạn: Giới thiệu sản phẩm, Tăng trưởng, Bão hòa, Suy thoái.
a) Giới thiệu sản phẩm: Doanh nghiệp bắt đầu đưa sản phẩm ra thị trường. Thông thường chi phí dành cho hoạt động bán hàng, quảng cáo thường rất cao. Cũng như doanh thu bán hàng khá thấp. ROS thường âm.
b) Tăng trưởng: Sản phẩm nhận được sự chấp nhận của khách hàng, doanh thu bán hàng sẽ ngày càng tăng, ROS dương và ngày một tăng lên.
c) Bão hòa: Doanh thu có thể sẽ chững lại, ROS cũng chững lại và không có sự tăng trưởng hoặc tăng trưởng rất chậm.
d) Suy thoái: Sản phẩm của doanh nghiệp có thể rút khỏi thị trường, ROS thường sẽ đi xuống, doanh nghiệp cần phát triển các sản phẩm mới nhằm duy trì lợi nhuận và sự phát triển.
7. Xem nhanh chỉ số ROS trên CaFeF
Truy cập CafeF.vn, Nhập mã chứng khoán, VD: VTP (Tổng Công ty cổ phần Bưu chính Viettel – UPCoM)
Trong ví dụ đối với cổ phiếu của VTP - thì ROS năm 2021 là 1,38%. Hiểu đơn giản có nghĩa là trong năm 2021, cứ 100 đồng doanh thu, VTP thu về 1,38 đồng lợi nhuận.
===
Trao đổi chiến lược đầu tư - Chọn lọc điểm mua/bán - Chia sẻ góc nhìn về thị trường - 0987.36.89.91 (Ca.ll/Za.lo)
Những chia sẻ trong Room mình mong và tin sẽ mang lại được nhiều giá trị cho mọi người, rất vui được đồng hành!