Cuộc chuyện mê đắm đùi con nhái bén : Một câu chuyện tình thơ.
Tôi yêu thích văn chương từ những năm học cuối phổ thông. Xuất phát điểm từ tình cảm mến yêu cô giáo dạy văn năm lớp 11. Lên Đại học, học trường Nông lâm, ngành quản lý kinh tế, tôi vẫn tìm mua sách văn chương cho niềm đam mê yêu thích của cá nhân mình. Đến khi “tầm” được cô bạn gái, vốn là học sinh giỏi văn, dự thi học sinh giỏi cấp toàn quốc, không dưng tôi làm được thơ. Những câu thơ của tình cảm trai gái đầu đời, riêng tư … hai đứa. Chừng về với nhau, cuộc sống buổi đầu vất vả, thêm công việc của một cán bộ ngành an ninh, tôi đã ngộ nhận rằng mình không sao có thể làm được thơ. Rời ngành CA, về làm thư ký Ủy Ban một quận ven đô, công việc sự vụ, linh tinh … Phải đến khi về làm chủ tiệm tạp hóa tả pí lù, có một tí “va chạm“ trong chuyện riêng vợ chồng, tôi mới quay lại và rồi xác quyết đời mình sẽ gắn kết với thơ. *
Thế nhưng bài thơ đầu tiên của giai kỳ quay lại nói trên đây, có khởi nguồn từ một nỗi ấm ức khi đọc tập thơ tự do của chín tác giả in chung : sao thơ lại thô tục nhường vậy ? Người viết cứ viết, thế còn biên tập, duyệt cho in ? Tên đệ tử cờ tướng hay ra tiệm tạp hóa nhà, thăm dò : hay sư phụ làm thử một bài có vú móm đầy đủ … Tôi hứa để rồi sẽ thử.
Từ nói đến làm … thử lấy mất của tôi gần ba tháng. Và một bất ngờ khác : đấy là bài thơ dài nhất của tôi từ trước tới nay. Trên 150 câu thơ trong một “Chuyện kể về đôi trai gái đầu tiên …”.
Ở đâu tôi có cái đề tài, ý tứ thơ hơi bị lạ đó ? Có thể là một bản tin truyền hình về một bộ lạc thổ dân đóng khố cởi trần … tối ấy. Viết tả những khoản ấy mà không bị bắt giò, cho rằng mình viết tục thì cần phải có một bối cảnh thích hợp. Biết rằng loài người tiến hóa từ loài vượn người (khỉ) nhưng thể nào cũng có một đôi trai gái nào đó đầu tiên. Là tôi cả nghĩ … thôi. Gần như ngay lúc ấy, trong đầu tôi lập tức nhảy loi choi mấy câu thơ mở đầu:
Thuở ấy, xa xưa … .
Đất trời còn hỗn mang vô độ
hỗn độn vô cùng
Gã trai đầu tiên trên hành tinh chúng mình
( như tôi thấy ),
Hắn bắt cá bằng tay
hái quả bằng que cây
và đào củ bằng lưỡi nhọn của đá …
Bài thơ được giới thiêu ngay với những người tôi nhắm chọn khi họ tới nhà, mua hàng. Hết thảy đều bất ngờ với việc ông Công biết làm thơ ? Nhưng đọc bài thơ trên không có được mấy người vì đa phần ngại dài. Một cô ngồi đọc trọn bài thơ, khuôn mặt ửng đỏ khiến tôi e dè. Hỏi chị, chị khẳng định không có gì tục. Bài thơ viết được lắm. Được có nghĩa là không hỏng. Với tôi thế là bước quay lại cùng thơ đã thành công ! Niềm hoan hỉ đó kéo thơ đến liên tục, bài này gọi thêm bài khác. Tôi rơi vào trạng huống say sưa, đê mê lạ….
Tôi đã phải cố ghê lắm để giữ quân bình tôi với niềm say mê nàng thơ da diết.
Được hay không tôi nào có biết.
( Có thể nói tôi yêu nàng tha thiết.
Không ít lần nàng đã quay tôi chóng mặt,
đã vật té ngửa ra, đã thít chặt cổ tôi, hút chết.
Việc phải ghìm cương con ngựa thơ trong người -
đâu chỉ mình tôi làm, đâu chỉ mình tôi gặp -
thiệt là mệt !).
Giữa trăm thứ bà rằn những lo toan nọ khác.
Việc của ngày : làm công trả nợ áo cơm
Việc của đêm : làm chồng, học chơi cùng sấp nhỏ.
… ( trích Với thơ )
Các bạn phải biết, từ sau bài thơ Chuyện kể … này, những thảo ( hơn nháp một cấp độ tin cậy- phân loại của người viết ) thơ đã liên tục ra đời. Và cái rất khác giai kỳ trước, chúng hoàn thành thường trong không quá một tuần trong khi trước đó phải là hàng tháng trời. Và tháng đầu tiên sau bài thơ trên, tôi viết được những mười bài thơ khác, cộng số thảo ngang bằng thế. Đáng kể có Với thơ; Đoạn mở 2 của Chuyện kể về đôi trai gái đầu tiên; Đêm, võng đưa; Cà phê với bạn ở quán Thời gian …
Cái áp lực vô hình trong người viết hình thành khi nào không rõ, chỉ thấy khi không thơ thì người khó chịu vô cùng. Cái cảm giác từa tựa như nhớ người yêu, cứ muốn giong xe xuống nhà gặp mặt một cái (dù rằng vừa mới gặp đây và lời hẹn gặp lại phải vài ngày tới nữa. Time này chưa có di động nhé!). Tôi xác định chỉ tiêu bài thơ trong tháng không kém hơn con số mười của tháng đầu tiên, tháng 9.1999. Tìm thi tứ, đề tài, niềm hứng thú …ra sao ? Thu xếp thời gian cho công việc mua bán, giao bia, chợ cho tiệm tạp hóa và những cuộc đấu trí trên bàn cờ tướng.
Tôi soạn lại đống thơ mua từ thời bao cấp, đọc ngấu nghiến. Trong đó, tôi thích đọc nhất là thơ Chế Lan Viên. Lùng trong nhà sách, nhưng đi mượn thơ, sách bình thơ là chủ yếu… Tiếp cận cả số bạn mua hàng nhà tôi. Mỗi sáng đầu ngày, cùng với cữ cà phê và trang báo, tôi bắt tay cho công việc mới : làm thơ.
Buổi sáng tôi đón thơ. Chiều và tối tiếp cờ.
Được một ít tiền hàng xe pháo nhiều ván đi tong.
( Trích Là tôi ).
Lạ một nỗi thơ làm buổi sáng thường là thơ ngăn ngắn, những bài thơ được chỉnh sửa từ những nháp, thảo viết lúc nửa đêm. Thơ ý tứ sâu ( tôi còn thấy lạ, không hiểu từ đâu, do đâu mà có ) lại đến sau những trận đấu cờ với cao thủ quá giấc của đêm.
Mỗi sáng đầu ngày, cùng với cữ cà phê và trang báo, tôi bắt tay cho công việc mới : làm thơ. Một trong những tập thơ cầm tay trong những ngày này là tập Thơ di cảo Chế Lan Viên ( tập 3). Tôi mua từ khá lâu, đọc cũng đã nhiều lần … cũng không hiểu sao khi này lại theo tay trên cả chục ngày nữa. Tôi bâng quơ giở đại một trang và rồi …
Bất chợt ý nghĩ làm thơ từ di cảo thơ Chế Lan Viên nhảy ra. Thơ mỗi ngày có thể được làm từ việc giở ra một trang thơ bất kỳ của cố thi sĩ lớn này. Vào những buổi sáng của thơ.
Là buổi sớm tôi ngôi cửa trước
Đường xe qua mịt mù khói bụi
Khói xộc mũi vào, bụi tan ly trong … ( trích Là …)
Tôi xếp thơ theo bộ. Bộ thơ từ di cảo Chế Lan Viên có nhiều bài khá, được tôi chọn đặt bộ số sáu, con số tôi yêu thích nhất. Để có thể làm được những bài thơ bộ 6, thường tối trước khi vào mùng, tôi vẫn lôi tập 3 di cảo thơ ra đọc và chọn nhặt khi là con chữ, khi là hình ảnh thơ, lúc là ý thơ … Tôi làm nháp luôn nếu như tối đó có thi hứng. Gặp bữa tốt ngày, tôi “quất” luôn trong đêm những sáu bài của Bộ thơ này… tới khi có quyết định gởi đăng báo.
5+1.
Đầu năm 2001, tôi “oanh tạc “ tòa sọan báo Văn nghệ Thành phố HCM những hai mươi bài. Khi ấy, phụ trách chọn bài trang văn nghệ trẻ của tờ báo là nhà văn Trần Nhã Thụy.Thụy đã điện thọai tìm và mời tôi lên tòa sọan … chơi. Hắn trao đổi và viết đôi dòng giới thiệu về bộ thơ của tôi với kế họach dự tính đạt trăm bài …Báo in ra và thật sự …làm tôi phát sốt. Một trăm bài thực sự là một con số không …nhỏ chút nào !
Mấu chốt của việc làm hay viết THƠ phải có thi hứng. Và thơ hay, đối tượng người thơ hướng đến. AT tôi không duy trì bộ sáu thơ này … sau khoảng sáu mươi bài, kể cả thảo.
Xin phép được giới thiệu một bài “CHƠI GÀ ĐÁ” trong reply nối tiếp bài đây.
LÊ ANH THU.
Ảnh trong bài : internet.
