BÁO CÁO CẬP NHẬT NGÀNH DẦU KHÍ Q3/2022
Cập nhật giá dầu và sản lượng khai thác dầu thô quý 3 năm 2022
Quý III/2022, giá dầu bất ngờ đảo chiều do những lo ngại về suy thoái kinh tế toàn cầu, dẫn tới nhu cầu về dầu sụt giảm, nhất là tại thị trường Trung Quốc khi nước này duy trì chính sách “Zero Covid”. Bên cạnh đó, giá dầu điều chỉnh còn do các nguyên nhân khác như giá USD tăng cao làm giảm nhu cầu hàng hóa cũng như nhu cầu đi lại, áp lực lạm phát gia tăng khiến nhiều ngân hàng trung ương bao gồm Mỹ và châu Âu tiếp tục tăng lãi suất nhằm chống lạm phát…Giá dầu tăng cao sẽ mở ra triển vọng tươi sáng cho ngành Dầu khí. Giá dầu quý III trung bình khoảng 101 USD/ thùng, giảm khoảng 24% so với đỉnh và giảm 11% so với trung bình quý II.
Bức tranh kinh doanh quý III/2022 của các doanh nghiệp ngành Dầu khí đang niêm yết trên sàn chứng khoán dần được hé lộ. Công ty Tổng Công ty Cổ phần Khoan và Dịch vụ Khoan Dầu khí (PVD) là cổ phiếu dầu khí hot nhất giai đoạn vừa qua khi là cổ phiếu “khỏe” và được nhiều nhà đầu tư kỳ vọng nhất. Tuy nhiên, trái với kỳ vọng của mọi người, KQKD quý III của PVD ghi nhận âm nhẹ 53 tỷ đồng – 1 con số khá bất ngờ.
Các doanh nghiệp Dầu khí ghi nhận KQKD kém khả quan trong quý III do giá dầu tụt dốc
Thượng nguồn
Đã có 1 cơn sóng nhỏ trong quý 3 vừa qua khi tin đồn về việc khởi công siêu dự án Lô B – Ô Môn được truyền đi. Tuy nhiên, theo thông tin chính thức từ PVN, dự án này sẽ được hoãn đến 2025 do còn nhiều điểm tắc nghẽn cần giải quyết. Trong thời gian ngắn sắp tới, nhiều khả năng sẽ chưa có dự án nào lớn được khởi công.
Mặt khác, giá dầu neo ở mức cao đã kích hoạt các hoạt động thăm dò và khai thác dầu khí. Hiệu suất cũng như giá thuê giàn khoan được cải thiện đáng kể trong quý 3, đặc biệt là ở khu vực Đông Nam Á. Theo thống kê của IHS, hiệu suất cho thuê giàn khoan trong quý 3 duy trì ở mức cao, trên 80%. PVD kỳ vọng được hưởng lợi trực tiếp từ xu hướng này. Tuy nhiên, kết quả kinh doanh của PVD quý 3 vẫn ghi nhận lỗ 37 tỷ do biên lợi nhuận gộp giảm mạnh cũng như chi phí tài chính tăng cao.
Trung nguồn
Biên crack spread của cả xăng và dầu tạo đỉnh trong quý 2 đã siết chặt biên lợi nhuận của các doanh nghiệp Dầu khí kinh doanh Trung nguồn, đặc biệt là BSR khi có lượng tồn kho đương đối cao từ quý 2. Công ty CP Lọc hóa Dầu Bình Sơn công bố Báo cáo tài chính quý 3 năm 2022 ghi nhận doanh thu 39.570 tỷ đồng, gấp 2,2 lần so với cùng kỳ. Tuy nhiên do biên crack spread của các sản phẩm lọc dầu lao dốc mạnh đã khiến lợi nhuận sau thuế của BSR chỉ còn 455 tỷ đồng, giảm nhẹ 3% so với cùng kỳ và giảm 96% so với quý trước.
Cũng chịu ảnh hưởng của biến động vĩ mô là PVGAS, tuy nhiên doanh nghiệp này ghi nhận KQKD có phần tích cực hơn so với BSR do hưởng lợi từ giá LPG tăng. Trong 9 tháng 2022, PV Gas ghi nhận doanh thu hợp nhất và LNST đều vượt kế hoạch và tăng trưởng so với cùng kỳ.
Hạ nguồn
Sự sụt giảm của giá dầu đã ảnh hưởng tiêu cực tới hoạt động kinh doanh của các công ty dầu khí ở Hạ nguồn. Sau khi tăng mạnh trong quý 2, giá thế giới đảo chiều giảm liên tục trong quý 3 do lo ngại suy thoái kinh tế, lạm phát… Phù hợp với diễn biến giá thế giới, Nhà nước đã liên tục điều chỉnh giảm giá bán lẻ các mặt hàng xăng dầu trong quý 3/2022 làm cho lãi gộp của các doanh nghiệp phân phối xăng dầu giảm mạnh.
Nhìn chung, dù ghi nhận doanh thu tăng mạnh nhưng cả 2 doanh nghiệp kinh doanh Hạ nguồn là PLX và OIL trong quý 3 đều ghi nhận lỗ từ hoạt động chính. PLX có phần tích cực hơn khi lợi nhuận từ lĩnh vực khác tăng so cùng kỳ (tăng 400 tỷ đồng) nhờ các công ty con thuộc lĩnh vực vận tải, nhiên liệu bay… hoạt động ổn định giai đoạn hậu COVID-19.
Cập nhật kết quả kinh doanh 1 số doanh nghiệp
Tổng Công ty Cổ phần Khoan và Dịch vụ Khoan Dầu khí (PVD)
Cập nhật kết quả kinh doanh quý 3/2022
Doanh thu và lợi nhuận sau thuế lần lượt đạt 1,242 tỷ (+23% YoY) và -34 tỷ (-296.4% YoY). Doanh thu của PVD tăng chủ yếu do:
- Đơn giá và hiệu suất cho thuê giàn khoan được cải thiện đáng kể.
- Ghi nhận đóng góp doanh thu của giàn khoan PV Drilling V đang thực hiện chiến dịch khoan cho Brunei Shell Petroleum
- Doanh thu cũng tăng từ giàn thuê.
Tuy nhiên, do giá vốn tăng nhiều hơn khiến lãi gộp theo đó giảm 2% xuống còn 117 tỷ đồng, biên lợi nhuận gộp cũng co lại đáng kể từ 12% cùng kỳ năm trước xuống còn 9%. Bên cạnh đó, PVD ghi nhận tăng chi phí tài chính (tăng tỷ giá đồng USD và tăng chi phí lãi vay do Libor) gấp đôi lên 87 tỷ đồng, trong đó khoản lỗ tỷ giá hơn 41 tỷ đồng, khoản lãi tiền vay xấp xỉ ngưỡng 45 tỷ nên khiến lợi nhuận giảm mạnh.
Lũy kế 9 tháng, doanh nghiệp dịch vụ khoan dầu khí báo cáo doanh thu 3.923 tỷ đồng, tăng 54% so với cùng kỳ. Khấu trừ chi phí, lợi nhuận sau thuế cổ đông công ty mẹ âm 9 tháng 151 tỷ đồng trong khi cùng kỳ năm 2021 chỉ lỗ khoảng 30 tỷ đồng. So với kế hoạch lợi nhuận sau thuế 37 tỷ đồng đề ra thì hiện PVD ngày càng xa rời mục tiêu khi đã thua lỗ liên tục trong 3 quý.
Triển vọng
Giai đoạn 2023 - 2024 được dự báo khả quan cho PVD bởi các yếu tố như sau:
(1) Giá dầu Brent nhiều khả năng vẫn duy trì ở mức tăng 90 - 100 USD/thùng, do đó sẽ kích hoạt các hoạt động thăm dò và khai thác dầu khí. Theo Cơ quan Năng Lượng Mỹ dự báo giá dầu vẫn duy trì tăng trong bối cảnh chiến tranh Nga – Ukraine.
(2) Thị trường giàn khoan thế giới đang dần tiệm cận đạt trạng thái cân bằng cung-cầu, khi đó giá cho thuê giàn khoan sẽ cải thiện. Giai đoạn năm 2015-2019 ngành khoan thế giới đã phải chứng kiến giá dầu sụt giảm sâu, số lượng giàn khoan tạm dừng và các giàn khoan đóng mới phải hủy kế hoạch. Với giá dầu từ năm 2020-2022 phục hồi đã thúc đẩy nhu cầu hoạt động khoan trở lại, từ đó gía thuê giàn cải thiện sẽ giúp cho các hợp đồng tái ký mới của PVD thuận lợi với giá thuê tốt hơn.
(3) Sản lượng tiêu thụ dầu hồi phục do tăng trưởng nhu cầu sau đại dịch. Hoạt động cho thuê giàn khoan tại khu vực Đông Nam Á đang hồi phục ấn tượng.
(4) Hiệu suất hoạt động các giàn cũng cải thiện đạt >80%.
(5) Khối lượng công việc, cụ thể các giàn đều có việc làm. Giàn TAD đã ký hợp đồng khoan cho dự án nước sâu Brunei Shell Petroleum với thời hạn 6 năm và giá thuê 89.000 USD/ngày, sau 5 năm giàn không có việc làm. Ngoài ra, theo thông tin vừa được công bố mới đây thì PVD đã ký hợp đồng cho Thái Lan thuê giàn PV I năm 2023, mức giá vào khoảng 90.000 USD/ngày.
(6) Tuy nhiên, KQKD của PVD ảnh hưởng khá nhiều bởi giá dầu. Trong trường hợp giá dầu không duy trì được ở mức cao, các hoạt động thăm dò và khai thác sẽ bị hạn chế.
Tổng Công ty Khí Việt Nam (GAS)
Cập nhật kết quả kinh doanh quý III/2022
Quý 3/2022, PV GAS ghi nhận doanh thu đạt 22.740 tỷ đồng, và lãi sau thuế 3.141 tỷ đồng, lần lượt tăng 27.4% và tăng 24.5% so với quý III/2021. Lợi nhuận tăng so với cùng kỳ chủ yếu được hỗ trợ bởi giá dầu Brent và giá CP đều tăng, lần lượt 37% và 5%. Tuy nhiên, sản lượng tiêu thụ khí khô của PVGAS đang ở mức thấp. Ngoài ra, GAS cũng ghi nhận khoản lỗ chênh lệch tỉ giá (~200 tỷ, lũy kế 9 tháng) do có vay ngoại tệ 174 triệu USD.
Nếu so với lần lượt hai quý đầu năm, đây là giai đoạn PVGAS giảm tốc về cả doanh thu và lợi nhuận khi giá dầu đã điều chỉnh về dưới mốc 100 USD/thùng.
Triển vọng
Giá dầu neo ở mức cao sẽ là nhân tố thúc đẩy tăng trưởng của GAS
Mặc dù đã tạo đỉnh trong quý 2 vừa qua nhưng giá dầu 2022 vẫn rất cao nếu so với các năm trước. Nhiều khả năng giá dầu sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao và đạt trung bình 100 USD/thùng trong cả năm 2022, từ đó tác động tích cực lên các mảng hoạt động chính của GAS. Theo như chia sẻ từ phía ban lãnh đạo, với mỗi 5 USD giá dầu thô tăng, thì doanh thu và LNTT của GAS sẽ tăng lần lượt 1,500 tỷ VND và 500 tỷ VND. Với mức giá dầu thô trung bình đạt 100 USD/thùng (+37% YoY), chúng tôi dự báo biên lợi nhuận mảng khí khô sẽ tăng 2 điểm % YoY, và mảng LPG dự kiến tăng 0.8 điểm % YoY.
Sản lượng hồi phục nhờ tăng huy động từ các nhà máy nhiệt điện khí
Theo EVN, tổng mức huy động khí khô làm nguyên liệu đầu vào trong 9 tháng đầu năm 2022 chỉ ở mức thấp, kéo theo công suất hoạt động thấp hơn dự kiến. Tuy nhiên, nhiều khả năng các nhà máy nhiệt điện than sẽ đối mặt với tình trạng thiếu hụt nguồn cung trong thời gian tới, do tình trạng giá than đang ở mức cao bởi ảnh hưởng từ căng thẳng Nga – Ukraine. Do đó, khả năng cao điện khí sẽ được huy động để thay thế nhiệt điện than nhờ việc tự chủ nguồn cung trong nước, qua đó gián tiếp mang lại lợi ích cho GAS.
Ngoài ra, nhu cầu sử dụng điện công nghiệp quay trở lại cũng sẽ góp phần tăng sản lượng tiêu thụ khí khô.
Kho LNG Thị Vải chưa sẵn sàng hoạt động
Kho cảng LNG Thị Vải dự kiến sẽ đi vào hoạt động từ quý 4/2022, tuy nhiên GAS chưa có kế hoạch nhập LNG về do các dự án nhà máy điện khí LNG Nhơn Trạch 3 và 4 chưa hoàn thành tiến độ (dự kiến hoạt động kể từ năm 2024). Các dự án nhà máy điện sử dụng khí LNG ở Việt Nam hầu hết vẫn đang trong giai đoạn đầu tư.