Bài Về với Thạnh Phong ( huyện Thạnh Phú, Bến Tre) dưới đây tư liệu lấy từ mặt báo. Ngay những bản tin đầu tiên vụ việc, tôi tin mình rồi sẽ có thơ. Thử mời ngài Hiệu trưởng Trường Đại học của Mỹ trở lại nơi chốn chiến trường xưa. Song còn khung cảnh, con người … nơi tôi chưa hề đặt một bước chân. Thời may, báo Ngưòi Lao động có một bài ký sự dài tả thuật khá đủ đầy.
Còn cái tứ của bài nhảy ra từ kỹ niệm những buổi tắm sông ném bùn chí mạng hồi tôi còn trẻ nhỏ. Cuộc chơi của những chiến binh vĩ đại thật. Bài thơ đầu tiên của tôi trình bày đan xen hai kiểu chữ…
Sir.
Bob Kerry
Tôi mời ông
Ta làm một chuyến đi
Vàm Khâu Băng
Làng Thạnh Phong bé nhỏ
Kề con sông nắng lóa …
" Nói là nói vậy thôi
Họ không mang liềm cắt cỏ ra đón ông" (1)
Ba mươi hai năm xa ngái xa rồi.
Ngày ấy, Bob là anh Trung Úy
Chỉ huy biệt đội SEAL
Cuộc hành quân kiểm chứng nguồn tin
Một cán binh Việt cộng có buổi họp dân
( Bảy tay súng vũ trang đối mặt một người cộng binh).
Mời ông ngồi uống ly trà nước mới vừa châm
Ta cùng ăn đôi ba trái chuối nhỏ
Những trái lớn chung buồng đã trèo đò chợ sớm
Còn vườn chuối ư ? Đây trãng-xê chết mười sáu con người!.
Đêm ấy tối đen trời
Điểm đột kích đầu tiên
Đôi vợ chồng già, ba đứa cháu nhỏ.
Chưa lộ, và không được để lộ
Lệnh : súng không nổ
Lệnh : hành xử thật mau
Lớn cắt đầu
Nhỏ mổ bụng máu trào…
Đám trẻ nít chạy đuổi bước ta, Hello, lao nhao
Ông xoa đầu, nựng nịu đôi gò má chúng
Và thành tâm, nén nhang tay cầm, cắm đứng
" Đây mộ cố con, mộ cậu, mộ dì …".
Những đôi mắt dưới đấy
Khuya khoắt ấy
Đã muốn nói điều chi ?
Họ mong ước những gì ?
Sau bữa trưa, trời mùa này có hơi nóng
Này ông anh, ta mau ra sông tắm.
Dưới bến nước lũ nhóc chơi trò chiến tranh
Bùn ném thia lia, miệng nhả đạn liên thanh.
Ta đã bật cười khi có đứa giơ tay nhanh
Hô to : " Xí !", rồi thản nhiên ngụp sông rửa mắt.
Ô ! Cuộc chơi của những chiến binh vĩ đại thật
Bùn không vãi vào người “chết" còn loi ngoi.
" Ông có giết ai vào đêm đó không ?" (2)
" Tôi nghĩ là có".
" Tôi đã giết người trước và sau đêm đó ".
" …Bao nhiêu tôi không nhớ. Điều ngạc nhiên nhất
tất cả người chết là đàn bà, trẻ em. Họ là thường dân …"
Thạnh Phong tối này không hành quân, nhiệm vụ
Tôi chúc ông ngủ ngon, không nhiều mộng mị
Đêm yên ắng quá, tiếng nước ngoài sông cái vỗ bờ
Khói bếp cay, nồi cháo sớm mai,
mẹ tôi nín nhịn những tiếng ho (3)
-------------------------------------------------------------------------------
(1) Trả lời các nhà báo Mỹ, họ làm gì khi gặp lại những kẻ sát nhân đêm ấy, bà ùt Lãnh một chứng nhân sống sót nói : Tôi cắt cổ họ liền à !*
(2) Trích phỏng vấn truyền hình với Bob Kerry*
(3) Lời kể của Gerhardt Klann : Chúng tôi lùa họ lại thành nhóm … Một bà già ho, lính Mỹ đã thọc nòng súng vào miệng bà lão …*
Ảnh : Đặc phái viên TTg Mỹ Bob Kerry,nhân vật của thơ “Về với Thạnh Phong” trong chuyến thăm nhà máy cacao ở Bến Tre, sáng ngày 3.9.2022.